|
„Generalny Plan Wschód" zakładał wysiedlenie ze wschodniej części Europy jej mieszkańców i zasiedlenie jej ludnością niemiecką. Do tej strefy wysiedleń został wyznaczony między innymi powiat zamojski. Tym samym miejscowości znajdujące się na terenie dzisiejszej gminy Stary Zamość zostały wysiedlone. A były to: Borowina Starozamojska, Chomęciska Małe, Chomęciska Duże- Stara Wieś, Stary Zamość, Wisłowiec i Udrycze. I to właśnie ludność Udrycz ucierpiała najbardziej. Z innych miejscowości przeznaczonych do wysiedlenia ludność zdołała uciec wcześniej, porzucając swoje domostwa. |
W tragiczną mroźną noc z 28 na 29 listopada 1942 roku wieś Udrycze została otoczona przez Niemców. Mieszkańcy zostali wypędzeni z domów na plac przy Domu Ludowym i tam podzieleni na dwie grupy. Większość z nich trafiła do obozu przejściowego w Zamościu i Zwierzyńcu. Resztę pozostawiono we wsi, gdzie byli wykorzystywani jako tania siła robocza u osadzanych tutaj kolonistów niemieckich z Jugosławii i Rumunii.
Wysiedleńcom pozwolono zabrać tylko podręczny bagaż. Akcje przeprowadzano brutalnie, rozdzielając rodziny i zabierając dzieci rodzicom.
Tak wspomina te tragiczne wydarzenia Pani Irena Opitz wysiedlona z Kolonii Udrycze do Żelechowa „Tuż przed wywiezieniem nas z obozu odwiedzili nas rodzice. Mimo spotkania rodzice byli bardzo smutni. Mama upominała siostrę, żeby mnie pilnowała. Wtedy nie wiedziałam, że jest to nasze ostatnie spotkanie. Jeszcze tylko raz widziałam matkę. Czekaliśmy na transport już kilka dni. Przyniosła nam wtedy trochę chleba i gorącą herbatę z wódką. Mróz był siarczysty. Miało się wrażenie, że nogi przymarzają do ziemi. Niektórzy zamarzali na mrozie. Trzeba było cały czas się poruszać. Robiono ze słomy owijacze na nogi, wkładano do butów papiery. Ważne było żeby choć stać na słomie."
25 listopada 2012 roku w 70 rocznicę tamtych tragicznych wydarzeń mieszkańcy Udrycz, oraz zaproszeni goście: Senator RP Jerzy Chróścikowski, Poseł na Sejm RP Sławomir Zawiślak i Wójt Gminy Stary Zamość Waldemar Raczyński wzięli udział w uroczystej Mszy Świętej i części artystycznej.
Msza Święta została odprawiona w intencji Ofiar Wysiedlenia i poległych w czasie II wojny światowej i celebrowana przez proboszcza ks. Jerzego Pytlika i ks. Franciszka Nieckarza. W wygłoszonej homilii ks. Franciszek Nieckarz nawiązał do tragicznych wydarzeń z 1942 roku i powiedział między innymi ,że „Każdy z nas przechowuje w pamięci ważne dla nas wspomnienia, które z czasem się zacierają, ale są takie wspomnienia o których nie sposób zapomnieć. Takim wydarzeniem sprzed lat jest pamiętny dzień 29 listopada 1942 roku. Spoczywa na nas obowiązek pamięci". Homilię zakończył słowami „Módlmy się o szczęśliwą przyszłość naszej ojczyzny, czerpiąc moc z Ducha Świętego"
Po Mszy Świętej w kościele została zaprezentowana część artystyczna, poświęcona tamtym wydarzeniom, przygotowana przez Panią Beatę Majkut w wykonaniu zespołu śpiewaczego Udryczanki, młodzieży szkolnej i mieszkańców Udrycz.
W uroczystości wzięli udział przedstawiciele kombatantów i Ochotniczej Straży Pożarnej Udrycze ze sztandarami.
Uroczystość zakończyła się pod pomnikiem upamiętniającym ofiary II wojny światowej złożeniem wieńców i zapaleniem zniczy. W imieniu samorządu wieniec złożył Wójt Gminy Stary Zamość Waldemar Raczyński.
Fot. i oprac. Elżbieta Czarny
