plakat na www Plastik nie do pieca

Komunikat prasowy

Warszawa, 23 listopada 2020

 

 

Kontakt

Fundacja PlasticsEurope Polska

Anna Kozera-Szałkowska

Telefon : +48 (22) 630 99 03, 695 915 917

Email:Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 

plastics europe

W trosce o czyste powietrze

Plastik nie do pieca - piec nie do plastiku

Prowadzona od kilku lat przez Fundacja PlasticsEurope Polska kampanii edukacyjno-społeczna pt. „Plastik nie do pieca – piec nie do plastiku” przypomina o szkodliwości spalania odpadów w piecach, przydomowych kotłowniach i na wolnym powietrzu. Na monitorach w autobusach, tramwajach i kolejach dojazdowych w różnych regionach Polski, m.in. we Wrocławiu, Łodzi, Białymstoku, Poznaniu oraz w aglomeracji Górnego Śląska emitowany jest krótki animowany spot, w prosty sposób ilustrujący hasło kampanii.

Problem złej jakości powietrza w Polsce, szczególnie dotkliwy w okresie jesienno-zimowym, od dłuższego czasu obecny jest w świadomości publicznej. Europejskie statystyki* wskazują, że Polska należy do krajów o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu, ponadto znajduje się w czołówce krajów z najwyższym odsetkiem przedwczesnych śmierci spowodowanych złą jakością powietrza. Na większości terytorium Polski za zanieczyszczenie powietrza odpowiada w głównej mierze tzw. niska emisja, czyli emisje z pojazdów oraz z domowych palenisk i kotłowni**. Duży udział ma tu naganne zjawisko spalania odpadów w piecach, a świadomość negatywnych skutków, takich praktyk, wydaje się być w społeczeństwie ciągle bardzo niska, mimo nieustannej obecności tematu smogu w mediach.

Odpady tworzyw sztucznych („plastiki”) są często spalane w przydomowych piecach i kotłowniach ze względu na wysoką wartość opałową tego materiału, ale w obecnym systemie gospodarowania odpadami w Polsce nie ma racjonalnego uzasadnienia dla takiego postępowania. Spalając plastik nie tylko marnujemy surowiec do recyklingu, ale także emitujemy do powietrza pyły i inne szkodliwe substancje, przyczyniając się do zwiększenia zanieczyszczenia powietrza w najbliższym otoczeniu, szkodząc sobie i innym. Należy więc uświadomić sobie, że potencjalne znikome korzyści (ewentualna oszczędność opału) nie mogą być żadnym argumentem w zestawieniu z ogromnymi negatywnymi skutkami palenia odpadów, zarówno dla zdrowia ludzkiego, jak i dla środowiska.

 

Czy wiesz, że

  • Odpady tworzyw to wartościowy materiał, który poprzez recykling mechaniczny można ponownie wykorzystać do wyprodukowania nowych wyrobów. W ten sposób, realizowana jest podstawowa zasada Gospodarki Obiegu Zamkniętego – efektywne wykorzystanie zasobów, poprzez zawracanie ich do obiegu gospodarczego.
    • W Polsce, mimo licznych legislacyjnych zmian w ostatnich latach, nie widać zdecydowanych postępów w zagospodarowaniu odpadów. Wg raportu GUS** w 2018 roku selektywna zbiórka wszystkich odpadów komunalnych wyniosła tylko ok. 29%. To zdecydowanie za mało, by osiągnąć cele wyznaczone w pakiecie GOZ, takie jak np. recykling 50% odpadów komunalnych w roku 2025. Kluczem do sukcesu jest poprawa systemów selektywnej zbiórki i technologii sortowania. Jedna z najnowszych analiz dotyczących odpadów tworzyw sztucznych*** wykazała, że dla odpadów zbieranych selektywnie poziom recyklingu może być nawet 10 razy większy niż dla odzyskanych ze strumienia odpadów zmieszanych.
  • Poziom selektywnej zbiórki odpadów tworzyw sztucznych w Polsce wzrasta bardzo powoli. Wg GUS w 2018 roku zebrano tylko 331 tys. ton (to mniej niż 18% wytworzonych w tym czasie odpadów tworzyw sztucznych) i w porównaniu do 301 tys. ton w roku 2015 jest to wynik bardzo niezadowalający. Bez istotnych zmian systemowych, w tym zaangażowania organizacji handlowych i konsumentów, oraz nieustannego zwiększania świadomości ekologicznej konsumentów osiągnięcie poziomu 50% recyklingu odpadów opakowań z tworzyw sztucznych w roku 2025 jest niewykonalne.
  • W dalszym ciągu podstawowym sposobem zagospodarowania odpadów tworzyw sztucznych w naszym kraju pozostaje niestety składowanie - na składowiska ciągle trafia ok. 43% tych odpadów. Z pozostałej ilości ok. 27% poddawane jest recyklingowi, a ponad 30% odzyskowi energii w przemysłowych instalacjach, spełniających wyśrubowane normy sprawności energetycznej i emisji do środowiska.
    • Praktyka niekotrolowanego spalania odpadów jest w Polsce niestety ciągle powszechna. Z raportu GUS „Ochrona Środowiska w Polsce 2019” wynika m.in., że ze spalania w gospodarstwach domowych wytwarzane jest prawie czterokrotnie więcej pyłów niż łącznie emituje sektor produkcji i transformacji energii. Do takiego stanu rzeczy przyczynia się nie tylko palenie paliwem niskiej jakości, ale także spalanie odpadów w piecach, kominkach czy na wolnym powietrzu. Co więcej, ci mieszkańcy, którzy spalają odpady, nie widzą w tym żadnego problemu („dziadkowie i rodzice zawsze spalali śmieci”). Nie zdają sobie jednak sprawy z tego, że obecnie odpadów jest dużo więcej i są to materiały o znacznie bardziej złożonym i różnorodnym składzie niż kilkadziesiąt lat temu. W związku z tym produkty ich spalania mogą równie różnorodne, nieprzewidywalne i często - bardzo szkodliwe.
    • Szkodliwość spalania odpadów w gospodarstwach domowych, zarówno w piecach i kotłach centralnego ogrzewania, czy kominkach, jak w przydomowych paleniskach na otwartej przestrzeni wynika z trzech głównych przyczyn: proces spalania przebiega w zbyt niskiej temperaturze (180-500°C), czas spalania jest krótki oraz cały proces prowadzony bez dostatecznego nadmiaru powietrza. Skutkiem takiego spalania są liczne szkodliwe produkty, np. tlenek węgla (czad), dioksyny, uważane za jedne z najbardziej toksycznych substancji chemicznych, tzw. związki WWA (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne) o silnych właściwościach rakotwórczych, czy inne niebezpieczne dla zdrowia i środowiska gazy, jak tlenki siarki i azotu oraz chlorowodór. W wyniku niecałkowitego spalania odpadów w niskich temperaturach powstaje również duża ilość drobnych pyłów, które są niezmiernie szkodliwe dla układu oddechowego człowieka z uwagi na bardzo małe wymiary cząstek (na poziomie mikronowym i submikronowym), ponadto są one nośnikami zawartych w odpadach metali ciężkich.
  • Wysoką wartość kaloryczną odpadów tworzyw sztucznych - ponad 40 MJ/kg - można odzyskać w sposób bezpieczny dla zdrowia jedynie w profesjonalnych instalacjach do odzysku energii z odpadów. W tych ściśle kontrolowanych i monitorowanych instalacjach przemysłowych, gdzie temperatura przekracza 1000°C, a odpady przebywają w tej temperaturze odpowiednio długo, aby reakcja spalania mogła przebiec do końca, głównymi produktami spalania są dwutlenek węgla i woda, a niewielkie ilości pozostałych substancji ubocznych są wychwytywane i dezaktywowane w zaawansowanych systemach oczyszczania spalin. W efekcie spaliny opuszczające taki profesjonalny piec spełniają najostrzejsze wymogi emisyjne i nie stanowią zagrożenia ani dla zdrowia ludzi, ani dla środowiska. Przykładami takich instalacji są piece do współspalania, jak np. piece cementowe (odpady częściowo zastępują tu typowe paliwo, takie jak koks czy węgiel), a także zakłady termicznego przekształcania odpadów popularnie zwane spalarniami.

 

*Air Quality in Europe 2019 (https://www.eea.europa.eu/publications/air-quality-in-europe-2018)

**raport GUS”Ochrona Środowiska 2019”(https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/srodowisko/ochrona-srodowiska-2019,1,20.html )

*** Raport „Tworzywa sztuczne w obiegu zamkniętym – analiza sytuacji w Europie” (https://www.plasticseurope.org/pl/resources/publications/2403-tworzywa-sztuczne-w-obiegu-zamknietym

 

 

 

 nie pal plastiku 002  nie pal plastiku 001

 

INFORMACJA DLA MIESZKAŃCÓW

Odpadów z tworzyw sztucznych nie należy spalać w domowych piecach czy kotłowniach, ponieważ w panujących tam warunkach rozkład termicznych spalanie tworzyw przebiega w zbyt niskiej temperaturze (180-500°C) i przy zbyt małym dostępie tlenu, w wyniku czego w obecności odpadów organicznych powstają szkodliwe dla zdrowia substancje, w tym rakotwórcze oraz zwiększa się emisja pyłów.

Odpady tworzyw sztucznych to cenny surowiec wtórny do recyklingu, z którego można wytworzyć nowe produkty (opakowania, meble ogrodowe, doniczki, słupki parkingowe itp.). Poprzez spalanie odpadów plastikowych w piecach domowych pozbawiamy się tych wartościowych surowców i zanieczyszczamy środowisko, w którym żyjemy.

Drugie życie tworzyw sztucznych – wyroby z recyklingu

nie pal plastiku 003

 

 nie pal plastiku 004nie pal plastiku 005nie pal plastiku 006
nie pal plastiku 007nie pal plastiku 008nie pal plastiku 009

 

Czy wiesz, że:

- Opublikowany w maju 2016 roku raport WHO wskazuje, że 33 z 50 miast Unii Europejskiej o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu położone jest na terenie naszego kraju. Niechlubne pierwsze miejsce zajął Żywiec, tuż za nim uplasowała się Pszczyna a w pierwszej dziesiątce znalazły się jeszcze Rybnik (4 miejsce), Wodzisław Śląski (5), Opoczno (6), Sucha Beskidzka (7) i Godów (8). Mieszkańcy polskich miast i gmin mogą na bieżąco zapoznać się ze stanem powietrza monitorowanym w najbliższej stacji pomiarowej. Informacje te są zamieszczone na stronie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska: http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/home

- Z raportu GUS „Ochrona Środowiska w Polsce 2015” wynika m.in., że ze spalania w gospodarstwach domowych wytwarzane jest prawie czterokrotnie więcej pyłów niż łącznie emituje sektor produkcji i transformacji energii. Do takiego stanu rzeczy przyczynia się nie tylko palenie paliwem niskiej jakości, ale także spalanie odpadów w piecach, kominkach czy na wolnym powietrzu - zjawisko to jest w Polsce niestety nadal powszechne.

- Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) długotrwałe narażenie na działanie pyłu zawieszonego PM 2,5 (jest to pył o średnicy nie większej niż 2,5 mikrometrów, tj. 20-35 razy mniejszej niż wynosi średnica ludzkiego włosa) skutkuje skróceniem średniej długości życia, a krótkotrwała ekspozycja na wysokie stężenia tego pyłu powoduje wzrost liczby zgonów z powodu chorób układu oddechowego i krążenia oraz wzrost ryzyka nagłych przypadków wymagających hospitalizacji (nasilenie astmy, ostra reakcja układu oddechowego, osłabienie czynności płuc).

Pomocne linki:

www.plasticeurope.pl

http://misja-emisja.pl/

http://www.niskaemisja.pl/

http://waznamisjazdrowaemisja.pl/niska-emisja-wysoki-poziom-zagrozenia/

nie pal plastiku 010

 

 

naszesmieci

Kampania informacyjna - http://naszesmieci.mos.gov.pl

plakat_odpady_01

plakat_odpady_02

Co się zmieni po wejściu w życie nowej ustawy?

Od 1 lipca 2013 roku zaczną obowiązywać nowe zasady odbioru odpadów. Obowiązek podpisania umowy z firmą wywozową przejmie Twoja gmina.
Gmina wyłoni w konkurencyjnym przetargu firmy, które będą odbierać odpady od wszystkich właścicieli nieruchomości.  Dzięki temu nie będzie „opłacać się” wyrzucanie odpadów do lasu. Za odbiór odpadów wszyscy mieszkańcy gminy uiszczać będą opłatę opartą na określonej przez gminę podstawowej stawce, a wyjątek stanowić będą osoby segregujące odpady – ekologiczni płacą mniej – obowiązkowo.


Co to oznacza dla statystycznego Kowalskiego?
Koniec z poszukiwaniem najatrakcyjniejszej oferty wywozu odpadów. Mieszkańcy będą wnosili do gminy opłaty zgodnie z jedną, wyznaczoną w drodze uchwały stawką. W zamian za to gmina wybierze (w konkurencyjnym przetargu) przedsiębiorcę bądź przedsiębiorców, który opróżni śmietnik Kowalskiego, a jego zawartość wywiezie w odpowiednie miejsce. Co więcej, gmina będzie również musiała sprawować nadzór nad dalszym losem odpadów. Koniec ze zmartwieniami co zrobić ze starą pralką, rozpadającą się szafą, przeterminowanymi lekami albo zużytymi bateriami – gmina będzie organizować i wskazywać mieszkańcom punkty odbioru takich odpadów.
Jeśli Kowalski selekcjonuje odpady, to - z korzyścią dla środowiska, ale i dla siebie – za selektywną zbiórkę gmina będzie pobierać niższe opłaty. Zniknie też powód, żeby odpadów pozbywać się przez spalanie w domowych piecach – co, mimo że jest niezgodne z prawem, nadal stanowi, niebezpieczny dla zdrowia ludzi, problem w wielu miejscach kraju.

Przepisy i harmonogram wdrażania
1 stycznia 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r., poz. 391).
Gminy dostały 18 miesięcy na przygotowanie nowego systemu gospodarki odpadami. Rok 2012 ma być rokiem przygotowania się gmin do realizacji nowych zadań, podjęcia stosownych uchwał. Natomiast rok 2013 to rok faktycznego wdrożenia przepisów. Od 1 lipca 2013 roku zaczną obowiązywać nowe zasady odbioru odpadów. Obowiązek podpisania umowy z firmą wywozową przejmie gmina.

Cel zmiany ustawy:

  • objęcie wszystkich właścicieli nieruchomości sprawnym systemem odbioru odpadów,
  • stworzenie lepszych warunków do segregacji odpadów,
  • łatwo dostępne punkty zbiórki selektywnej takich odpadów jak zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, meble, odpady niebezpieczne,
  • informowanie mieszkańców gmin, co gdzie i jak należy wyrzucać,
  • wyeliminowanie dzikich wysypisk,
  • likwidacja zjawiska palenia odpadów w domach.

Jak będą wyliczane stawki opłat?
Do 1 stycznia 2013 r. Rada gminy zadecyduje jak często i w jaki sposób będziemy płacić za wywóz odpadów. Gminy:

  • uchwalą lokalne regulaminy utrzymania czystości porządku na terenie gminy,
  • wyznaczą stawki opłat oraz zasady ich ponoszenia,
  • przeprowadzą kampanie informacyjne dla mieszkańców.

Właściciele nieruchomości będą mieli obowiązek uiszczania na rzecz gminy opłaty za odbiór odpadów komunalnych. Za pieniądze z opłat gmina będzie opłacać przyjmowanie, wywóz i segregację odpadów, punkty zbiórki selektywnej oraz administrację obsługującą cały system. Wysokość opłaty zostanie ustalona na podstawie stawki uchwalonej przez radę gminy:

  • na mieszkańca albo
  • na podstawie ilości zużytej wody w danej nieruchomości albo
  • na podstawie powierzchni lokalu mieszkalnego do stawki opłaty.

W przypadku nieruchomości niezamieszkałych (tj. szkoły, sklepy) opłata będzie zależeć od liczby pojemników z  odpadami komunalnymi powstałymi na danej nieruchomości oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Niższe opłaty
Na mocy ustawy opłata za odpady posegregowane będzie niższa, dlatego warto segregować odpady.

Umowy na odbieranie odpadów komunalnych
Od lipca 2013 r. usługę odbioru od właścicieli nieruchomości w zamian za opłatę zapewnia gmina. Właściciele nieruchomości do tego czasu powinni podjąć działania celem wypowiedzenia umów na odbieranie odpadów komunalnych zawartych indywidualnie.

Do 1 lipca 2013 r. właściciel nieruchomości, który ma zawartą umowę na odbieranie odpadów komunalnych jest zwolniony z uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na rzecz gminy. Kopię takiej umowy należy dołączyć do pierwszej deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, którą prześlemy gminie.

Obowiązki Gminy
Obowiązkiem gminy będzie redukcja masy odpadów trafiających na składowiska do poziomu obowiązującego w krajach unijnych. Zmiany w ustawie pozwolą gminom przejąć całkowicie nadzór nad odpadami i zarządzać nimi na swoim terenie.

Firma bądź firmy, które będą odbierały i zagospodarowywały odpady na terenie gminy zostaną wybrane w drodze przetargu. Wiele domów będzie obsługiwać jedna firma (sektory poniżej 10 tysięcy mieszkańców) co będzie skutkować oszczędnością dróg i środowiska.

Od 1 lipca 2013 r. wyłonione w przetargu firmy zaczną odbierać od mieszkańców odpady każdej wielkości i każdego rodzaju lub zorganizują wraz z gminą punkty selektywnego zbierania odpadów.

Nowa ustawa stwarza warunki do osiągnięcia poziomów recyklingu głównych strumieni odpadów, do których jesteśmy zobowiązani. Do 31 grudnia 2020 roku powinniśmy osiągnąć:

  • poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła – co najmniej 50%;
  • poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami odpadów budowlanych i rozbiórkowych (innych niż niebezpieczne) – co najmniej 70 %.
Żródło: naszesmieci.mos.gov.pl/2-co-sie-zmieni

Zawsze pozostają odpady, niezależnie od tego jaki materiał stosujemy, jak bardzo staramy się ograniczać ilość tych odpadów i czy zawracamy je do ponownego wykorzystania.

Zapotrzebowanie na produkty z tworzyw sztucznych rośnie i dlatego tak ważną sprawą jest znalezienie sposobów, aby ponownie zastosować materiał polimerowy pochodzący

z wyrobów, które zakończyły okres użytkowania. Należy przy tym wykorzystać wszystkie dostępne technologie odzysku, aby osiągnąć najlepszy z możliwych bilans zysków i strat dla środowiska. Są trzy podstawowe sposoby postępowania z odpadami z tworzyw sztucznych:

 

RECYKLING

 

Recykling mechaniczny jest zalecany wtedy, gdy ma to ekonomiczny i ekologiczny sens. Na przykład wtedy, gdy można łatwo zebrać duże ilości tworzywa tego samego typu, jak folie opakowaniowe, folie rolnicze, butelki po napojach czy inne plastikowe pojemniki.

 

Pięć etapów recyklingu tworzyw sztucznych to:

 

1. Zbieranie przez użytkowników indywidualnych

 

2. Zbiórka przez władze lokalne lub wyspecjalizowane firmy

 

3. Sortowanie odpadów z tworzyw sztucznych w zależności od rodzaju tworzywa

 

4. Mycie, aby usunąć etykiety, brud i pozostałości.

 

5. Ponowne przetworzenie na granulat lub włókna, z których może powstać nowy produkt.

 

W Unii Europejskiej dla niektórych działów gospodarki został narzucony określony minimalny udział materiałów, które należy odzyskać z odpadów w danym roku. Na przykład w przypadku opakowań z tworzyw sztucznych w 2005 roku w większości krajów europejskich odzyskowi poprzez recykling mechaniczny poddano blisko 25% odpadów opakowaniowych, choć są także kraje, gdzie odzyskuje się poniżej 10%. Rozwija się także odzysk materiałów polimerowych w innych gałęziach gospodarki, takich jak rolnictwo, przemysł samochodowy czy elektryczny i elektroniczny. Tu jednak pojawiają się określone bariery, jak np. utrudniona zbiórka (odpady na budowach) czy złożone elementy, które muszą być rozdzielone (sprzęt elektryczny i elektroniczny). Różne termoplasty w stanie stopionym niezbyt dobrze mieszają się ze sobą, w związku z czym wytrzymałość odzyskanego tworzywa

 

(regranulatu) jest mniejsza. Zmieszane tworzywa można stosować do produkcji wyrobów grubościennych takich jak słupki, listwy itp. Jednak bardziej korzystne jest wykorzystanie do recyklingu posortowanych tworzyw jednego rodzaju.

 

Najbardziej popularne tworzywa zostały oznakowane kodem, który można obecnie znaleźć na

 

większości opakowań. Ten system znakowania jest pomocny przy ręcznym sortowaniu odpadów z tworzyw sztucznych. W niektórych państwach europejskich funkcjonuje dodatkowy system oznakowania, jak np. niemiecki „zielony punkt" informujący

o dodatkowych nakładach finansowych wniesionych przez producentów na rzecz recyklingu. Aby ułatwić recykling wykorzystanych produktów zachęca się producentów, aby brali pod uwagę względy recyklingu już na etapie projektowania. Skuteczne mogą być bardzo proste metody jak np. zastosowanie do etykiet kleju rozpuszczalnego w wodzie, aby można było

 

łatwo oddzielić je od opakowań. Regranulat (tworzywo odzyskane w procesie recyklingu) często wykorzystywane jest do produkcji zupełnie innych produktów niż pierwotne. Np. butelki PET po napojach są przetwarzane na włókna do wykorzystania w przemyśle tekstylnym.

 

Oprócz sortowania ręcznego są jeszcze inne metody sortowania odpadów:

 

- Analiza elementów z tworzywa. W ten sposób można łatwo zidentyfikować

 

np. polichlorek winylu (PVC), ponieważ jego cząsteczki zawierają atomy chloru. Dostępne

 

są automatyczne systemy rozdzielające butelki z różnego rodzaju tworzyw.

 

- Rozdzielanie ze względu na różnice gęstości materiału Tworzywa są rozdrabniane

i mieszane z cieczą. Część z nich tonie, a część unosi się na powierzchni. Mogą być także rozdzielone w wirówce.

 

- Rozdzielanie elektrostatyczne Ta metoda może być stosowana w przypadku tworzyw elektryzujących się w różnym stopniu, np. PET i PVC.

 

- Metoda selektywnego rozpuszczania Za pomocą odpowiednich rozpuszczalników organicznych rozpuszcza się określone tworzywa, oddziela się je i odzyskuje po usunięciu rozpuszczalnika.

 

RECYKLING SUROWCÓW

 

W przemyśle tworzyw sztucznych stale rozwijane są nowe technologie recyklingu, np. poprzez badanie możliwości recyklingu surowców. Recykling surowcowy dotyczy przede wszystkim mieszanych odpadów z tworzyw sztucznych. W Europie (w Niemczech)

 

istnieją już instalacje, w których proces ten jest wykorzystywany w praktyce, choć do pełnego zbadania możliwości tej technologii potrzebne są lata doświadczeń.

 

Są cztery podstawowe metody recyklingu surowcowego Piroliza Odpady tworzyw

są ogrzewane pod zmniejszonym ciśnieniem, w wyniku czego powstaje gaz i olej pirolizowy

 

- mieszanina gazowych i ciekłych węglowodorów, w swoim składzie podobna do frakcji destylacyjnej ropy naftowej.

 

Uwodornienie Odpady tworzyw są ogrzewane w atmosferze wodoru. Pod jego wpływem łańcuchy polimerowe pękają i powstaje mieszanina ciekłych węglowodorów

 

Gazyfikacja

 

Odpady tworzyw ogrzewane są w atmosferze powietrza - powstaje tlenek węgla i wodór,

z których można następnie wyprodukować nowe chemikalia, jak np. metanol.

 

Chemoliza

 

Niektóre polimery poprzez określone przemiany chemiczne można ponownie przekształcić

w substancje wyjściowe, z których ponownie można wyprodukować to samo tworzywo.

 

Przykładem mogą być poliestry, poliamidy, poliuretany.

 

ENERGIA Z ODPADÓW

 

Ponowne wykorzystanie i recykling to nie jedyne sposoby postępowania z odpadami. Odpady tworzyw mają wysoką wartość opałową, podobną jak ropa czy węgiel (w zależności od tworzywa), a poprzez spalanie mogą być źródłem ciepła czy energii.

 

Rozróżnia się trzy podstawowe metody pozyskiwania energii z odpadów tworzyw: współspalanie ze śmieciami komunalnymi w spalarniach odpadów; tworzywa jako opał

 

w przemyśle, przeważnie jako dodatek do tradycyjnego opału; tworzywa jako opał

w elektrowniach, przeważnie razem z tradycyjnym opałem. Wstępnie posortowane odpady opakowaniowe z mieszanych tworzyw mogą być stosowane jako efektywny zamiennik węgla

 

w energochłonnych procesach takich jak np. produkcja cementu.

 

Podczas spalania mieszaniny śmieci 8% zawartości tworzyw sztucznych odpowiada za 30% wytworzonej energii. Problemem ściśle związanym ze spalaniem śmieci jest emisja dioksyn. Dioksyny to określenie dużej grupy związków chemicznych, z których tylko nieliczne są toksyczne i to w bardzo różnym stopniu. Dioksyny mogą powstawać tam, gdzie występuje węgiel, wodór, tlen, chlor i ciepło. Są niepożądanymi produktami ubocznymi w wielu procesach spalania i procesach produkcyjnych.

 

Dioksyny tworzą się także w przyrodzie - podczas pożarów lasów, przy wybuchach wulkanów, czy w procesach kompostowania i gnicia (torfowiska).

 

Emisja dioksyn podczas spalania śmieci jest obecnie bardzo ściśle kontrolowana. Dobre spalarnie praktycznie nie produkują dioksyn, a prawodawstwo unijne dopuszcza, że jedynie 0,3% łącznej rocznej emisji dioksyn do atmosfery może pochodzić ze spalania odpadów komunalnych i medycznych - odpowiada to rocznej emisji 11 g.

 

Obecnie w Europie rocznie prawie 6,5 mln ton odpadów z tworzyw sztucznych jest przerabiane poprzez spalanie z odzyskiem energii - głównie w spalarniach odpadów komunalnych i cementowniach, gdzie ilość gazów powstających podczas spalania jest ściśle kontrolowana. Recykling musi być integralną częścią kompleksowej koncepcji zagospodarowania odpadów. Co powinniśmy zrobić? Czy odpady z tworzyw sztucznych:

 

- przerabiać z powrotem na granulat do produkcji nowych wyrobów?

 

- przerabiać na chemikalia podstawowe?

 

- traktować jako źródło energii poprzez spalanie?

 

Należy stworzyć rozsądną z ekologicznego i ekonomicznego punktu widzenia kombinację wszystkich trzech możliwości. Wybrana opcja powinna uwzględniać określone dla danego przypadku dostępne możliwości zbierania i sortowania, zapotrzebowanie na regranulat oraz surowce czy opał. Należy przy tym ocenić wpływ na środowisko różnych sposobów recyklingu, uwzględniając cały cykl życia produktu z tworzywa sztucznego. Co więcej tego typu analizy mogą być pomocne już na etapie projektowania wyrobu.

 

MOŻLIWOŚĆ ROZKŁADU - PODATNOŚĆ NA DEGRADACJE

 

Niektóre z tworzyw sztucznych ulegają rozkładowi pod wpływem światła lub bakterii. Możliwości stosowania takich tworzyw są jednak dość ograniczone. Pod uwagę bierze się zastosowania w medycynie (biodegradowalne nici czy inne bioprodukty) oraz rolnictwie (np. folie wspomagające kiełkowanie) a także w opakowaniach. Nie rozwiązują problemu odpadów, ponieważ do ich całkowitego rozkładu potrzebne są lata. Nie ma też możliwości odzyskania surowców, które mogłyby być ponownie wykorzystane.

 

SKŁADOWANIE NA WYSYPISKACH

 

W tych krajach europejskich, w których nadające się do wykorzystania odpady nie mogą być spalane z odzyskiem energii, składuje się je na wysypiskach. Składowanie odpadów

z tworzyw sztucznych na wysypiskach nie jest rozwiązaniem długofalowym (nie do zaakceptowania na dłuższą metę), ponieważ w ten sposób marnotrawione są zasoby naturalne.

 

Na wysypiskach ponad połowę całkowitej masy odpadów stanowią materiały organiczne, dlatego wysypiska są jak wielkie kompostowniki, w których resztki żywności, naturalne

włókna, niekiedy papier rozkładane są przez bakterie. Na takich wysypiskach składuje się miliony ton odpadów, a codziennie przybywają kolejne tony.

 

Na wysypiskach powstają dwa produkty uboczne: woda przesiąkająca i gaz wysypiskowy. Woda przesiąkająca jest porównywalna ze stężonymi ściekami i należy ją zatrzymywać, aby ochronić wody gruntowe przed skażeniem. W tym celu wysypiska wyłożone są zwykle gliną lub tworzywem. Gaz wysypiskowy jest mieszaniną dwutlenku węgla i metanu. Obydwa gazy mają wpływ na efekt cieplarniany. Przy niedostatecznej kontroli wysypiska występuje niebezpieczeństwo wybuchu. Jest wiele wysypisk, na których funkcjonują instalacje,

w których gaz ten jest magazynowany i wykorzystywany do wytwarzania energii elektrycznej

 

i cieplnej. Obecnie uważa się, że należy ograniczać ilość odpadów gromadzonych na wysypiskach, a budowa i eksploatacja wysypisk podlega ścisłej kontroli ustawodawczej. Przedstawiliśmy tutaj trzy główne sposoby postępowania z odpadami z tworzyw sztucznych:

 

- recykling

 

- spalanie

 

- składowanie

 

Wszystkie te sposoby w różnym zakresie stosowane są na terenie Europy. Co jakiś czas występują różne czynniki, które sprawiają, że jeden z procesów staje się bardziej atrakcyjny. Na przykład zmiany cen ropy naftowej powodują, że wzrasta wartość odzyskanego tworzywa, a recykling staje się bardziej opłacalny. Składowanie na wysypisku powinno być rozwiązaniem stosowanym w ostateczności.

 

Żródło: www.ekoedukacja.pl